Macar kadınların el emeği göz nuru ...

MACARİSTANBUL




Muhteşem Macar Nakışı

2014.03.13 19:17

Kalocsa Nakışının Doğuşu

Kalocsa nakış sanatı 19. Yüz yılın ikinci yarısında doğdu. Orijinalinde bu nakış/el işi sadece beyaz renkte idi ve deseni deliklerden oluşurdu

Kalocsa nakışı /el işinin ilerlemesi kaloça matbaasının 1860 yılında açılması ile olmuştur. Kaloça şehri ve Kaloça bölgesi yakınlarında oturan bayanlar bu sayede hazır basılmış nakış desenlerini elde ettiler, bu arada kendi el becerileri ile desenlerde yaratıyorlardı. Çok az bayan desen çıkartmayı biliyordu ancak nakış işlemeyi herkes biliyordu. Desenler olağan üstü sade ve düzenli idi. Motifleri doğadan örnek aldılar: üzüm salkımları, inci çiçeği, unutma beni çiçeği, menekşe vs.

Kalocsa nakış sanatı git gide moda olmaya başladı. 19. Yüz yılın sonlarına doğru bu nakış sanatı yaratıcı bir yenileme geçirdi. Delik nakışı yerine dolgu nakış desenleri yer aldı, çok halk sanatçısı bu iki deseni karıştırmayı seviyordu.

Bu desen hazinesi gittikçe zenginleşiyordu, çünkü sanatçılar zaman geçtikçe daha yaratıcı oluyorlardı. Lale deseni, biber, buğday çiçeği bu dönemde ortaya çıktı.

Kalocsa Nakış

Yüz yılın değişiminde daha çok bayan Kaloça nakış deseni yaratıyor ve çiziyordu. Genç kızlar geleneksel desenleri öğrendiler, yaratıcılıklarını da katarak yenilikler eklediler

Kalocsa Nakışı

Geleneksel beyaz nakışı siyah, mavi-siyah, mavi-kırmızı stilleri takip etti. Bu renkler tek başına veya birlikte kombine edilerek de kullanıldı. 20. Yüz yıl başında yeşil pembe ve sarı renklerde kullanılmaya başlandı ancak bunlar sınırlı olarak kullanılmıştır. Delik nakışı halen beyaz olarak kalmıştır. Antik Kaloça nakışında beyaz saflık ve temizliği sembolize ediyor. Bu nakışın en sevilen desenlerinden kalp şeklindeki çiçek hayatı ve sevgiyi sembolize ediyordu.

Halk sanatçıları 1912 yılında Nagyatad şehrinde iplik fabrikası kurulması ile sağlam ve renk atmayan ipliklere kavuştular ve masa örtülerine, gömleklere, bluzlara, mendillere vs. nakış işliyorlardı

Macar Nakışı

Geleneksel yöresel kıyafetlerin rengi yaşa göre belirleniyordu. En renkli Macar nakışı taşıyan kişi her zaman gelinlerdi, renk dünyası hayatı mutluluğunu gösteriyor. Yaşlıların giydiği kıyafetler koyu tonlu idi. Bu mavi-mor-yeşil kombinasyonundan oluşuyordu, günümüzde halen bunu üzgün Kalocsa olarak tanıyorlar.  

Kalocsa nakışı , desenleri ve Kalocsa şehri duvar boyama sanatı, desenleri ve renkleri birbirlerini etkilediler ve karşılıklı olarak birbirlerinden ödünç aldılar.